Ακούστε καλά τι λένε οι φοιτητές - Μία ανταγωνιστική έρευνα για το λόγο και τη δράση των φοιτητών στο κίνημα του 06-07

Συνέντευξη με τον Κ. από Παιδαγωγικό Αθήνας

Είσαι από Αθήνα ή επαρχία;

Κ.: Από Αθήνα.

Από ποια σχολή είσαι και σε ποιο έτος σπουδών;

Κ.: Παιδαγωγικό στο 4o έτος.

Οι γονείς σου ανήκουν ή ανήκαν κάπου πολιτικά από όσο γνωρίζεις;

Κ.: Ανήκαν στο ΚΚΕ πριν το '92 και τώρα στο Συνασπισμό.

Τι δουλειά κάνουν οι γονείς σου;

Κ.: Μικρομεσαίοι που σπουδάζουν 2 παιδιά.

Πώς χαρακτηρίζεις την οικονομική κατάσταση των γονιών σου;

Κ.: Η μητέρα μου είναι δημόσιος υπάλληλος και ο πατέρας μου ασφαλιστής.

Τα βγάζεις πέρα εύκολα (οικονομικά);

Κ.: Δε μου δίνουν χρήματα οι γονείς μου, εδώ και 1,5 χρόνο. Τα βγάζω πέρα δύσκολα.

Έχεις δουλέψει ποτέ ή δουλεύεις; Αν ναι που και για πόσο; Με τι όρους;

Κ.: Για ένα χρόνο ως σερβιτόρος, μαύρη εργασία με 25 ευρώ. Για 1,5 χρόνο σε χρηματιστηριακή εταιρεία ως εξωτερικός             υπάλληλος, 5ώρη εργασία με βασικό μισθό και ένσημα. Παράλληλα δούλευα 3ήμερα ως σερβιτόρος για 4-5 μήνες και τέλος στον ΟΤΕ με οχτάμηνη σύμβαση για 3,5 ώρες την ημέρα με 400 ευρώ.

Εσύ προσωπικά πώς θα χαρακτήριζες τον εαυτό σου πολιτικά;

Κ.: Αντιεξουσιαστής.

Είσαι ή υπήρξες οργανωμένος κάπου πολιτικά; Αν ναι πόσο καιρό και που;

Κ.: Δεν υπήρξα σε κάποιο πολιτικό χώρο οργανωμένα. Είχα συμμετοχή στο περιοδικό «Εντροπία» και στους «Χ. Πετρούπολης».

Η σχολή που σπουδάζεις είναι της επιλογής σου;

Κ.: Ναι, είναι της επιλογής μου.

Γιατί την επέλεξες;

Κ.: Ήμουν ανάμεσα σ' αυτήν και στην «Κοινωνική Εργασία», επέλεξα αυτή, γιατί είναι Α.Ε.Ι. και σου εξασφαλίζει την επαγγελματική σου αποκατάσταση.

Έχεις συχνή επαφή με την σχολή σου;

Κ.: Εκτός από το τελευταίο τρίμηνο, πριν δεν είχα καμία επαφή, λόγω εργασίας. Είμαι σε καλό επίπεδο γιατί είναι εύκολη η σχολή και εργαστήρια έχω μόνο το τελευταίο εξάμηνο.

Είσαι ικανοποιημένος με τις σπουδές σου, οργάνωση σχολής, εξοπλισμός, προγράμματα;

Κ.: Είναι λίγο κουραστική γενικώς, οι παραδόσεις και τα βιβλία δεν έχουν πολύ ενδιαφέρον. Ένα από τα ενδιαφέροντα είναι η πρακτική άσκηση σε σχολεία, αλλά γενικά η σχολή είναι πολύ θεωρητική.

Πριν τις κινητοποιήσεις τι σχέσεις είχες με τους συμφοιτητές σου;

Κ.: Γενικά, πριν τις κινητοποιήσεις είχα παρέες, τις οποίες γνώρισα από τις πρώτες μέρες στη σχολή, αλλά όχι κάτι φοβερό γιατί πήγαινα σπάνια. Βρισκόμασταν περισσότερο έξω από τη σχολή.

Έχεις πολύ ελεύθερο χρόνο; Πώς κατανέμεται αυτός ο χρόνος;

Κ.: Όχι πολύ και τον περνάω με φίλους.

Βρίσκεις το κλίμα ανταγωνιστικό στη σχολή σου;

Κ.: Όχι, δεν μπορώ να πω ότι υπάρχει κάτι τέτοιο.

Ανταλλάσσεις σημειώσεις με τους συμφοιτητές σου; Συνεργάζεστε για να περάσετε μαθήματα;

Κ.: Γενικώς, πολλά μαθήματα τα πέρασα με τη βοήθεια των συμφοιτητών μου, ανταλλάσσοντας σημειώσεις και αντιγράφοντας. Είχα κάποιους ανθρώπους στους οποίους στηριζόμουν κι έτσι δεν παρατήρησα ανταγωνιστικές συμπεριφορές.

Βρίσκεις το σύστημα του πανεπιστημίου σύστημα «ίσων ευκαιριών»;

Κ.: Όχι, υπάρχουν κομματικά συμφέροντα.

Για  παράδειγμα ποια η άποψή σου για τους βαθμούς και το πώς δίνονται; Για τα μεταπτυχιακά;

Κ.: Οι καθηγητές του ΠΑ.ΣΟ.Κ. περνούν τους Πασπίτες και τους παίρνουν στα μεταπτυχιακά.

Πρέπει να υπάρχει χρονικό όριο στις σπουδές;

Κ.: Όχι και δε θεωρώ ότι υπάρχει υπερπληθυσμός, ώστε να υπάρχει πρόβλημα στα εργαστήρια.

Είναι δίκαιο; Γιατί;

Κ.: Γενικά, θεωρώ ότι είναι εικονικό αυτό το πρόβλημα, παρόλο που βλέπω άτομα 40 ετών να επιστρέφουν  στη σχολή τώρα που έχει ζήτηση. Είναι δικαίωμα και επιλογή τούς, ή ακόμη κάποιος μπορεί ν' αντιμετωπίζει κάποιο προσωπικό πρόβλημα και να μη μπορεί να παρακολουθεί τα μαθήματα, ειδικά σε σχολές με συχνές παρακολουθήσεις.

Πώς βλέπεις τους καθηγητές σου;

Κ.: Δεν έχω καλή εικόνα, γιατί δεν παρακολουθούσα μαθήματα σχεδόν ποτέ.

Πρέπει να κρίνονται οι καθηγητές από τους φοιτητές τους; Αν ναι με ποιο τρόπο;

Κ.: Πάντως, δεν είχα κάποιο παράπονο, όσον αφορά στις γραπτές εξετάσεις. Επίσης, οι συμφοιτητές μου δεν ήταν ιδιαίτερα επικριτικοί απέναντι στους καθηγητές μας. Απ' την άλλη μεριά το επίπεδο πολλών βιβλίων είναι τραγικά          χαμηλό. Βλέπεις καθηγητές να έχουν αντιγράψει κομμάτια από άλλα βιβλία, πολλές φορές τελείως ασύντακτα μεταξύ τους, να εκδίδουν περισσότερα βιβλία για να κερδίσουν χρήματα ή και πρώην βουλευτές του ΠΑΣΟΚ.   

Σε ενδιαφέρει να ασχοληθείς με το αντικείμενο των σπουδών σου;

Κ.: Ναι, αρκετά.

Υπάρχουν οι κατάλληλες προοπτικές σήμερα για κάτι τέτοιο;

Κ.: Ναι, γιατί πλέον  υπάρχουν τα ολοήμερα σχολεία, αυτό σημαίνει ότι διορίζονται πάρα πολλοί δάσκαλοι. Γενικά, φαντάζομαι ότι για 4-5 χρόνια θα υπάρχει επαγγελματική αποκατάσταση. Επίσης, στα ιδιωτικά σχολειά σε ζητούν σαν             τρελοί, γιατί ακόμα αν δεν περάσεις μέσω ΑΣΕΠ, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να πας σαν αναπληρωτής ώστε να μαζέψεις και μόρια για να μονιμοποιηθείς.

Ποιο θεωρείς το σημαντικότερο πρόβλημα στην φοιτητική σου ζωή στην τωρινή της φάση;

Κ.: Το οικονομικό κυρίως ζήτημα θα μπορούσες να πεις και τα προβλήματα των σχέσεων.

Συμμετείχες στις φοιτητικές κινητοποιήσεις;

Κ.: Ναι, συμμετείχα λίγο απέξω όμως. Δηλαδή, δεν ήμουν εκεί και δεν μπορούσα να έχω μία δράση και να βγάλω ένα λόγο συγκεκριμένο με κάποιους άλλους κλπ. Δηλαδή, συμμετείχα π.χ. στις πορείες, λίγο από 'δω λίγο από 'κει αλλά η απουσία μου από το Πανεπιστήμιο δε με βοήθησε να έχω κάποιο λόγο την κρίσιμη στιγμή.

Πριν κατέβεις στις κινητοποιήσεις των φοιτητών είχες συμμετάσχει ποτέ κάπου αλλού;

Κ.: Γενικά, οι πολιτικές δραστηριότητές μου είχαν τοπικό χαρακτήρα πριν τις κινητοποιήσεις των φοιτητών (π.χ. Χ. Πετρούπολης).

Σε επηρέασαν και πόσο οι κινητοποιήσεις άλλων εποχών, ή σε άλλα μέρη για να κινητοποιήθεις;

Κ.: Είχα από πριν τη λογική ότι πρέπει να γίνει κάτι, δε χρειάστηκε να διαβάσω τώρα που είμαι φοιτητής -άρα και «επαναστάτης», για να κάνω κάποια πράγματα. Π.χ. όταν είσαι εργαζόμενος δε θα σκεφτείς  την Πρωτομαγιά του 1880, λες ότι έχουν γίνει κάποιοι αγώνες, αλλά αν πρέπει να κάνω κάτι θα το κάνω γιατί βλέπω ότι υπάρχει πρόβλημα τώρα.

Γνώριζες άλλες φοιτητικές κινητοποιήσεις;

Κ.: Οι κινητοποιήσεις άλλων εποχών που γνωρίζω είναι του 99 –για τις μαθητικές κινητοποιήσεις κυρίως και λιγότερο για τις φοιτητικές. Του ’90-91 τις μαθητικές...

Πώς συμμετείχες στις κινητοποιήσεις;

Κ.: Στον πρώτο γύρο των συνελεύσεων λόγο δουλειάς δεν πήγαινα καθολου, ενώ στον δεύτερο γύρω συμμετείχα αρκετά. Επίσης, πήγαινα στην κατάληψη κυρίως τα απογεύματα. Γενικώς, ήταν λίγο πρόχειρα τα πράγματα, δηλαδή πέρυσι ήμασταν 6-7 άτομα την περίοδο αύτη. Έτσι, εγώ συμμετείχα από Οκτώβριο και μετά. 

Κατέβαινες στις πορείες;

Κ.: Ναι. Στις πορείες υπήρχε πολύς κόσμος στην Αθήνα, ενώ στις καταλήψεις ελάχιστος. Π.χ. στου Ζωγράφου δεν υπήρχε πολύ κόσμος, μάλλον επειδή ήταν μακριά. Ενώ, στη Θεσσαλονίκη έχω μάθει ότι γινόταν χαμός, επειδή οι σχολές είναι στο κέντρο. Ακόμα και τα βράδια μαζευόταν κόσμος εκεί, αντίθετα στην Αθήνα αυτό δεν υπήρχε καθόλου. Αν και εδώ ήταν στο κέντρο όλες οι σχολές θα υπήρχε κόσμος. Εδώ υπήρχαν στο κέντρο τα Μ.Μ.Ε., που είχαν αρκετό κόσμο, το Παιδαγωγικό, η             Νομική, το Πολυτεχνείο και η ΑΣΟΕΕ. Δεν μπορούσε να υπάρξει εύκολα επικοινωνία και οργάνωση.

Οι κινητοποιήσεις έγιναν με αφορμή το νόμο-πλαίσιο. Είχες διαβάσει το νόμο-πλαίσιο;

Κ.: Δεν έχω διαβάσει το νόμο-πλαίσιο, μόνο το άρθρο 16. Έχω διαβάσει κάποια αποσπάσματα σε εφημερίδες. Την αναθεώρηση τη θεωρώ πιο σημαντική.

Γιατί πιστεύεις ότι δεν έπρεπε να περάσει;

Κ.: Πιστεύω ότι δεν έπρεπε να περάσει γιατί χάνονται οι ίσες ευκαιρίες και μπαίνουν οι επιχειρήσεις δυναμικά στην αγορά μέσω    των Πανεπιστημίων. Τη σχολή μου δεν την αφορά βέβαια τόσο πολύ, περισσότερο άλλες σχολές αφορά.

Τι ήταν αυτό που σε ενόχλησε περισσότερο, και σ' έκανε να κινητοποιηθείς;

Κ.: Για το νόμο-πλαίσιο ήταν το άσυλο, οι αιώνιοι φοιτητές, τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια. Δε θα υπήρχαν αυτές οι κινητοποιήσεις  για το νόμο-πλαίσιο αν δεν υπήρχε το άρθρο 16. Γιατί περικλείει πιο ασήμαντα πράγματα, όπως τα όρια φοίτησης δηλ. το ν + 2. Τέλοσπαντων, οι κινητοποιήσεις έγιναν ενάντια στο άρθρο 16, γιατί σκεφτόμασταν ότι όλα θα γίνουν ιδιωτικά και μόνο όποιος έχει χρήματα θα μπορεί να σπουδάσει. Υπάρχει και ο ανταγωνισμός, ότι δεν θα έχουμε όλοι ίδια           δικαιώματα.

Τι σημαίνει «δημόσια/δωρεάν παιδεία» για σένα;

Κ.: Για τη δημόσια/δωρέαν παιδεία αυτό που έχω να πω όσον αφορά στο δωρεάν δεν είναι, όταν δεν υπάρχουν  υποδομές για να δεχτούν τους φοιτητές που σπουδάζουν σε άλλη πόλη (π.χ. εστίες).

Ποιο στοιχείο του νόμου-πλαισίου ανέδειξαν περισσότερο οι συνελεύσεις;

Κ.: Όσες συνελεύσεις πήγα ήταν λίγο αρνητικές, δηλ. «άντε ν' ανοίξουμε τη σχολή, να τελειώνουμε κι εμείς να βρούμε δουλειά». Υπήρχαν κάποιοι που έλεγαν το να είναι ν + 2 ότι είναι κακό, αλλά αυτό το ν + 2 μπορεί να μην εμφανιστεί και ποτέ και για δημόσια/δωρεάν παιδεία. Από την άλλη, καλό που έγιναν κι αυτές οι κινητοποιήσεις.        

Ποια είναι η γνώμη σου για το άσυλο;

Κ.: Θέλουν να το καταργήσουν με πρόφαση την εισβολή των αναρχικών και τη διακίνηση των ναρκωτικών. Γενικά, θεωρώ λάθος το να πηγαίνουμε στο άσυλο και να κλεινόμαστε, δηλαδή το να κάνουμε μία κατάληψη λόγου του ασύλου, ενώ έξω φοβόμαστε ότι δεν θα τα καταφέρουμε, χρειάζονται καλύτερες υποδομές. Για παράδειγμα, αν και η σχολή μου είναι το κατάλληλο παράδειγμα, το μόνο που κάναμε ήταν να δώσουμε κάποιες προκηρύξεις στην Ακαδημία, γενικά δε βγήκαμε προς τα έξω. Επίσης, οι δάσκαλοι απεργούσαν τόσους μήνες κι εμείς δεν κάναμε κάτι. Έγινε μόνο μια σχετική συνέλευση και δώσαμε ψήφισμα συμπαράστασης, παρόλο που ό,τι έγινε γινόταν και για μας. Ενώ όλη η κοινωνία ασχολήθηκε με αυτό το θέμα για μας δε φάνηκε να είναι πρωτεύον.

Πρέπει να καταργηθεί;

Κ.: Δεν πρέπει πιστεύω να καταργηθεί το άσυλο.

Γιατί;

Κ.: Γιατί είναι καλό να υπάρχουν ζώνες ελευθερίας.

Πώς παίρνονταν οι αποφάσεις για τις καταλήψεις;

Κ.: Στις συνελεύσεις μπαίνουν πλαίσια από τις από τις παρατάξεις, ενάντια στο νόμο πλαίσιο για τη δημόσια δωρεάν παιδεία και ψηφίζουμε ποιους από αυτούς θέλουμε. Στις δύο τελευταίες συνελεύσεις μπήκε ένα ζήτημα από τη ΔΑΠ και από μία άλλη παράταξη να ψηφίζουμε ανεξάρτητα με προτάσεις αν θα συνεχίζεται η κατάληψη ή όχι δηλαδή αν είμαστε υπέρ ή κατά του νόμου-πλαισίου. Αυτό μπήκε από μια ανεξάρτητη παράταξη ενός ατόμου που πήγαινε με τη ΔΑΠ και υποστήριζε να μην κάνουμε καταλήψεις, αλλά επιτροπές συζητήσεων. Αυτό ψηφίστηκε και από τη ΔΑΠ και ήταν αρνητικό γιατί υπήρχαν άτομα που δεν ήθελαν την κατάληψη, αλλά ούτε και τη ΔΑΠ. Γενικά, στις συνελεύσεις ξεκινούσαν πρώτα οι παρατάξεις με τις εισηγήσεις τους κι έπειτα μιλούσε όποιος ήθελε και έθετε ερωτήματα. Εγώ δε ρώτησα ποτέ κάτι. Έρχονταν μέχρι 500 άτομα, αλλά ήταν πολύ χαλαρά.

Μίλησες ποτέ σε συνέλευση;

Κ.: Όχι.

Ήθελες να μιλήσεις και δεν μίλησες;

Κ.: Όχι, αν ήθελες μπορούσες να μιλήσεις.

Τι λέγανε οι παρατάξεις;

Κ.: Στη δική μου σχολή υπήρχε  ΠΑΣΠ, ΔΥΚΤΙΟ, ΚΝΕ, που είχαν κοινό πλαίσιο και έλεγαν ενάντια στο νόμο-πλαίσιο για δημόσια και δωρεάν παιδεία. Η ΔΑΠ έλεγε όχι στις καταλήψεις.

Πώς σου φάνηκαν οι πολιτικές διαδικασίες των καταλήψεων, π.χ. συνελεύσεις, συντονιστικά κατάληψης;

Κ.: Δεν υπήρχαν πολιτικές διαδικασίες γενικά. Στο συντονιστικό συμμετείχε όποιος ήθελε και γίνονταν συνήθως στο Πολυτεχνείο μετά την πορεία. Η λογική της παρουσίας αντιπροσώπων υπήρξε μόνο από την Πανσπουδαστίκη.  

Θεωρείς ότι ήταν «φιλικές» για τον φοιτητή;

Κ.: Ναι.

Διασφαλίζανε τη δημοκρατία της κατάληψης;

Κ.: Διασφαλίζονταν δημοκρατικές διαδικασίες.

Ήταν γόνιμες και ουσιαστικές συζητήσεις;

Κ.: Δε γίνονταν γόνιμες και ουσιαστικές συζητήσεις. Επικρατούσε η γνωστή επιχειρηματολογία των παρατάξεων, όχι κάτι ιδιαίτερο ότι: «Εμείς είμαστε οι αγωνιστές και δε θέλουμε το νόμο-πλαίσιο.

Σε σχέση με το συντονιστικό τι έχεις να πεις;

Κ.: Ήταν λίγο κουραστικό. Ήταν πάρα πολλές ώρες.

Συμμετείχες σ’ αυτό;

Κ.: Συμμετείχα 2 φορές.

Ο κόσμος συμμετείχε σ΄ αυτό;

Κ.: Συμμετείχαν οι αριστερές παρατάξεις, η Πανσπουδαστική και μεμονωμένα άτομα. Μπορούμε να πούμε ότι υπήρχε ποικιλομορφία. Νομίζω ότι ο περισσότερος κόσμος που συμμετείχε ήταν οργανωμένος.

Λειτούργησε ουσιαστικά;

Κ.: Δεν έχω καλή εικόνα για το αν λειτούργησε ουσιαστικά, αλλά οι αποφάσεις παίρνονταν από αυτό και όποιος ήθελε μπορούσε να συμμετέχει. Θεωρώ ότι ήταν ουσιαστική η παρέμβαση του στο χώρο των κινητοποιήσεων, γιατί υπήρχε οργάνωση, παρόλο που ήταν κυρίως παρατάξεις.

Ποια ήταν για σένα η πιο σημαντική στιγμή του κινήματος των καταλήψεων;

Κ.: Υπήρξαν πολλές κορυφαίες στιγμές του κινήματος των καταλήψεων: 1) στην πρώτη πορεία του πρώτου γύρου που κατέβηκε πάρα πολύς κόσμος, έπαιξε μεγάλη καταστολή και απίστευτο ξύλο. Αναρωτιόσουν από που ήρθε όλος αυτός ο κόσμος. Ήταν η πορεία που πήγε στο υπουργείο Παιδείας. 2)  ο κόσμος που εξακολούθησε να πηγαίνει και στις επόμενες πορείες κάθε βδομάδα. 3) Η πορεία που έγινε το Μάρτη την ημέρα που ψηφιζόταν ο νόμος-πλαίσιο, κι έγιναν οι συγκρούσεις στο Σύνταγμα οι πιο μαζικές. Κι έπειτα μαζευτήκαμε κόσμος έξω από τη Βουλή και μόλις φτάσαμε στον άγνωστο στρατιώτη μας βάρεσαν στο ψαχνό. Αν και είχε περάσει ο νόμος και το παιχνίδι είχε χαθεί έβλεπες ότι υπήρχε κόσμος που ήταν εκεί και το πάλευε.

Εκτός από τις πορείες/αποφάσεις των Γ.Σ., συμμετείχες σε κάτι άλλο σε όλη την διάρκεια τους;

Κ.: Όχι.

Σε κάποια άλλη ενέργεια της σχολής σου;

Κ.: Όχι. Δε συμμετείχα σε κάποια άλλη ενέργεια.

Μπήκαν τέτοια ζητήματα στις συνελεύσεις, π.χ. να κάνουμε και κάτι άλλο;

Κ.: Δεν έμπαιναν τέτοιου είδους ζητήματα στις συνελεύσεις. Υπήρχε μόνο το δίπτυχο «καταλήψεις-πορείες».

Έγινε κάτι; Πώς το κρίνεις;

Κ.: Είχε γίνει  μόνο μια πορεία από την πλατεία Αττικής η οποία ήταν σημαντική ως κίνηση στην οποία είπαμε ότι θα συμμετείχε και η σχολή μου, αλλά δεν έγινε αυτό και άλλη σημαντική κίνηση στον ΟΤΕ που πήγαν κάποια άτομα και σταμάτησαν τη δουλειά. Επίσης, σημαντική ήταν μία πορεία που πήγε μέχρι τη ΓΣΕΕ γιατί δεν κήρυξε απεργία, η  οποία δεν ήταν μαζική, αλλά ήταν καλή.

Πιστεύεις ότι τα ΜΜΕ βοήθησαν τον αγώνα;

Κ.: Όχι, το αντίθετο.

Τον έβλαψαν;

Κ.: Ναι.

Πώς έγινε αυτό;

Κ.: Όπως πάντα αναφέρονταν στους κουκουλοφόρους, ενώ υπήρχε 20.000 κόσμος. Οι απόψεις τους ήταν ενάντια στον αγώνα μας. Ακόμη κι όταν έβρισκαν κάποιον φοιτητή, τον «έπαιρναν αμπάριζα», σ' αυτό βέβαια βοήθησε και το ό,τι κι εμείς δεν είχαμε κατασταλαγμένες απόψεις, π.χ. ότι θα κινηθούμε μ' αυτό τον τρόπο. Ίσως και να βγήκε γενικά ένας λόγος «παλαιοαριστερός», μιλούσαμε μία γλώσσα άλλης εποχής, π.χ. του '70. Μείναμε σ' ένα ξερό λόγο π.χ. «όχι στο τάδε και στο δείνα», χωρίς να εξηγούμε το γιατί και χωρίς αντιπρόταση.

Οι γονείς σου και το κοντινό σου περιβάλλον ποια γνώμη είχαν για τις κινητοποιήσεις;

Κ.: Γενικά, οι γονείς/κοντινό περιβάλλον είχαν θετική γνώμη για τις κινητοποιήσεις, αλλά μας έβλεπαν σαν «ανθρωπάκους», δηλαδή ότι είμαστε φοιτητές και ως νέοι αγωνιζόμαστε. Η ευθύνη μας και πάλι είναι στο ό,τι δεν είχαμε κατασταλαγμένες απόψεις και δεν είπαμε κάτι πέρα από το «όχι». Αυτό, δυστυχώς συνέβη και δεν υπήρξε διαστρεβλωμένη παρουσίαση.

Πώς είδες τους καθηγητές σας σε σχέση με τις κινητοποιήσεις;

Κ.: Σε σχέση με τους καθηγητές υπήρχαν κάποιοι που ήταν λαϊκιστικά υπέρ στον αγώνα των φοιτητών, ενώ ίδιοι ήταν «λαμόγια» και υπήρχαν και κάποιοι που κατέβαιναν μαζί μας στο δρόμο. Εγώ πάντως, δεν συνάντησα κάποιον που να τον εκτιμώ. Γενικά, ήταν διαχωρισμένοι: υπέρ η κατά. Οι περισσότεροι ήταν άτομα του ΠΑΣΟΚ.

Θεωρείς ότι οι φοιτητές νίκησαν ή ότι έχασαν;

Κ.: Αφού ψηφίστηκε το νομοσχέδιο, αυτό που επικράτησε ήταν ότι δεν υπάρχουν λόγοι ν 'αγωνιστούμε άλλο, ούτε να παρθεί πίσω. Στις 8 του Μάρτη ήταν χαμένο το παιχνίδι. Γενικά, οι φοιτητές δεν έχασαν, αυτό που ζητούσαν όσον αφορά στην αναθεώρηση δεν έγινε, όσον αφορά στο νόμο-πλαίσιο έγινε. Είναι μία νίκη στο γεγονός ότι κατέβηκε τόσος κόσμος στο δρόμο και για τους φοιτητές και για την κοινωνία.

Αν νίκησαν ποια είναι η νίκη τους αν έχασαν που πιστεύεις ότι οφείλεται το συγκεκριμένο αποτέλεσμα.

Κ.: Δεν πιστεύω σε νίκες και ήττες. Βοήθησε αρκετά άτομα να σκεφτούν πολιτικά ενώ πριν δεν σκεφτόντουσαν. Γενικά, πουθενά δεν υπάρχουν ήττες.

Πώς επηρέασε η καταστολή το φοιτητικό κίνημά;

Κ.: Η καταστολή θεωρώ ότι έπαιξε θετικό ρόλο, γιατί προκάλεσε την αντίδραση του κόσμου παρόλο που μπορεί να φοβόταν.

Πώς προέκυψε η παύση των κινητοποιήσεων;

Κ.: Ότι δεν υπήρχε λόγος να αγωνιστείς. Έτσι, ξαφνικά.

Ποια η γνώμη σου για το γεγονός του καλοκαιριού;

Κ.: Ο δεύτερος κύκλος των κινητοποιήσεων ξεκίνησε καθυστερημένα, γιατί μεσολάβησαν το καλοκαίρι και η εξεταστική που δεν έπρεπε να χαθεί. Γενικά, ήταν περίεργο το ότι ήταν τόσο δυναμικός αν και μεσολάβησαν όλα αυτά.

Για ποιο λόγο θεωρείς ότι ξεκίνησε η δεύτερη φάση;

Κ.: Το ότι συνεχίστηκε σήμαινε ότι αναλαμβάνει κανείς τις ευθύνες του.

Ποιες διαφορές είχε η δεύτερη με την πρώτη φάση των κινητοποιήσεων;

Κ.: Ο δεύτερος κύκλος ήταν πιο δύσκολος από τον πρώτο και επικράτησε πιο ομαδικό-μαζικό κλίμα. Γενικά, όμως δεν υπήρχαν μεγάλες διαφορές.

Πιστεύεις ότι έχουν λήξει τα πράγματα, δηλαδή έχει περάσει αυτό που ήθελε η κυβέρνηση να περάσει;

Κ.: Η κυβέρνηση έχασε. Τουλάχιστον, η κυβέρνηση δεν πέρασε την αναθεώρηση. Δεν ξέρω αν θα ξαναπροσπαθήσει να την περάσει. Πριν από τις κινητοποιήσεις αυτές ένιωθε παντοδύναμη. Οι μόνες αντιδράσεις που υπήρξαν ήταν σε σχέση με τις υποκλοπές. Ο πρώτος λόγος που έπεσαν τα ποσοστά της ΝΔ ήταν η παιδεία. Έπειτα, προστέθηκαν τα ομόλογα και το κάψιμο της Πάρνηθας και άρχισε να ισοψηφεί με το ΠΑΣΟΚ, που δεν το περίμενε κανένας.

Πιστεύεις ότι σε άλλαξαν ως φοιτητή και ως άνθρωπο οι καταλήψεις;

Κ.: Δε θεωρώ ότι με άλλαξαν ως άνθρωπο οι κινητοποιήσεις αυτές (η φοιτητική-πανεπιστημιακή ζωή/καταλήψεις), ίσως επειδή από πριν είχα κατασταλαγμένες απόψεις.

Σε σχέση με το πώς βλέπεις τον αγώνα, την συμμετοχή στους αγώνες, τους συμφοιτητές σου, την πανεπιστημιακή ζωή;

Κ.: Γενικά, θεωρώ ότι αν θέλουμε ν' αλλάζουμε κάτι θα πρέπει να κάνουμε πιο μαζικούς αγώνες και να συνεργαζόμαστε και με άτομα που δεν ταιριάζουν οι απόψεις μας, ούτε στα βασικά. Δηλαδή, να μην κλεινόμαστε στο καβούκι μας και να θεωρούμε ότι μόνο εμείς έχουμε δίκιο.

Πώς σου φάνηκε η συνέντευξη;

Κ.: Ωραία!       

Πώς σου φάνηκε το ερωτηματολόγιο;

Κ.: Καλές ερωτήσεις. Απ' ό,τι κατάλαβα οι ερωτήσεις δίνουν έμφαση στο πώς έγινε ο αγώνας. Είχα δυσκολία στις ερωτήσεις που αφορούσαν στα «γιατί», όπως σου έλεγα και πριν αυτό ήταν πρόβλημα για όλους, υστερούσαμε στην επιχειρηματολογία.

Συνέντευξη με την Λ. από το Οικονομικό της Νομικής

Είσαι  από Αθήνα ή από επαρχία;
Λ.: Από Αθήνα.
Από ποια σχολή είσαι και σε ποιο έτος σπουδών;
Λ.: Οικονομικό της νομικής. Τέλος 3ου έτους, στις καταλήψεις τέλος 1ου και 2ο έτος.
Τι δουλειά κάνουν οι γονείς σου; Πώς χαρακτηρίζεις την οικονομική κατάσταση των γονιών σου;
Λ.: Ο πατέρας μου έχει λογιστικό γραφείο. Η μητέρα μου κάνει διάφορες δουλειές, γενικά τρέχει συνέχεια… Με βάση τις παρούσες συνθήκες, νομίζω ότι είμαστε σε μια μέτρια οικονομική κατάσταση.
Έχεις δουλέψει ποτέ ή δουλεύεις; Αν ναι που και για πόσο; Για ποιο λόγο δουλεύεις;
Λ.: Ναι, δουλεύω από τα 13 μου χρόνια. Έχω δουλέψει σε ταβέρνα, σε συγγενείς, γενικά οικογενειακές καταστάσεις. Τώρα δουλεύω, εδώ και 3 μήνες 5 ώρες την ημέρα. Το κάνω για να είμαι οικονομικά ανεξάρτητη. Οι γονείς με βοηθάνε ακόμα, μένω στο πατρικό μου. Ουσιαστικά η δουλειά που κάνω τώρα, την βλέπω και σαν την πρακτική μου. Από το Σεπτέμβρη θα παίρνω και ένσημα.
Τα βγάζεις πέρα εύκολα (οικονομικά) με τις σπουδές σου; Σου δίνουν χρήματα οι γονείς σου;
Λ.: Αυτά που σου είπα. Με στηρίζουν οι γονείς μου.
Οι γονείς σου ανήκουν ή ανήκαν κάπου πολιτικά από όσο γνωρίζεις;
Λ.: Ο πατέρας ψηφίζει ΠΑΣΟΚ, είναι ανοργάνωτος. Η μητέρα ψηφίζει αριστερά. Ανοργάνωτη κι αυτή. Κάποτε πρέπει να ήταν οργανωμένοι στο ΚΚΕ. Δεν ξέρω όμως πολλά γι’  αυτό. Γενικώς, είναι αριστεροί άνθρωποι.
Εσύ προσωπικά πώς θα χαρακτήριζες τον εαυτό σου πολιτικά;
Λ.: Είμαι στην επαναστατική αριστερά.
Τι σημαίνει αυτό;                                                    
Λ.: Παλεύεις για να αλλάξεις την κοινωνία, για να ανατραπεί ο καπιταλισμός και ταυτόχρονα για να αλλάξεις τον εαυτό σου. Παλεύεις ενάντια στην αλλοτρίωση…
Είσαι ή υπήρξες οργανωμένος κάπου πολιτικά; Αν ναι για πόσο καιρό και που;
Λ.: Εδώ και ένα χρόνο στο ΣΕΚ. Πριν πουθενά.
Η σχολή που σπουδάζεις είναι της επιλογής σου; Γιατί την επέλεξες;
Λ.: Ναι. Εγώ ήθελα να πάω χημικό μηχανικό. Στην γ λυκείου πήρα το μάθημα αρχές οικονομικής θεωρίας που μου άρεσε, και είπα να βάλω και αυτό το τμήμα στο μηχανογραφικό μου. Δεν ήμουν και αρκετά καλή για πολυτεχνείο.
Έχεις συχνή επαφή με την σχολή σου (διαλέξεις, εργαστήρια, κυλικείο);
Λ.: Στο πρώτο έτος αρκετά. Μετά καταλαβαίνεις ότι η σχολή δεν είχε καμιά σχέση με αυτό που φανταζόσουν. Άρχισα την πολιτική δράση, και μετά δεν πάω καθόλου στην σχολή για διαλέξεις, κλπ. Στο κυλικείο πήγαινα ελάχιστα και πριν.
Είσαι ικανοποιημένη με τις σπουδές σου (οργάνωση σχολής, εξοπλισμός, προγράμματα);
Λ.: Από άποψη προγράμματος/οργάνωσης το επίπεδο είναι καλό. Ουσιαστικά, δεν υπάρχει πρόβλημα από αυτή την άποψη. Το πρόβλημα της σχολής είναι ότι είναι διασπασμένη σε πολλά κτίρια και είσαι αναγκασμένος να τρέχεις όλη μέρα, σε όλη την Αθήνα
Πάντως, πριν είπες ότι περίμενες διαφορετική την σχολή; Τι δεν περίμενες, δηλαδή;
Λ.: Όλα αυτά που γίνονται. Μιλάει ο καθηγητής συνέχεια, λέει τα κατεβατά του, καταλαβαίνεις δεν καταλαβαίνεις δεν τον απασχολεί καθόλου, πρέπει εσύ να διαβάζεις μόνο σου. Δεν υπάρχει κανένας διάλογος, εν τάξει όχι με όλους τους καθηγητές, με τους περισσότερους όμως…
Έχεις σχέσεις με τους συμφοιτητές σου; Κάνετε παρέα μεταξύ σας (εντός/εκτός πανεπιστημίου);
Λ.: Από την αρχή της σχολής έκανα παρέα με δύο συμφοιτητές μου. Αλλά έξω από το πανεπιστήμιο, όχι μέσα. Μετά την κατάληψη γνώρισα περισσότερους.
Έχεις πολύ ελεύθερο χρόνο; Τι κάνεις στον ελεύθερο χρόνο σου; 
Λ.: Δεν έχω πολύ ελεύθερο χρόνο.
Βρίσκεις ανταγωνιστικό το κλίμα στην σχολή σου; Ανταλλάσσεις σημειώσεις με τους συμφοιτητές σου; Συνεργάζεσαι για να περάσετε μαθήματα;
Λ.: Ναι, είναι ανταγωνιστικό. Συνεργάζεσαι για μαθήματα μόνο με άτομα που ξέρεις. Μου χει τύχει να μην  μου δώσει κοπέλα που δεν ήξερα σημειώσεις. Στη σχολή το κλίμα είναι πολύ ανταγωνιστικό, όλοι θέλουν να γίνουν στελέχη…
Γιατί είναι τόσο ανταγωνιστικό;
Λ.: Είναι κάτι που σου περνάνε οι γονείς από το νηπιαγωγείο, ότι πρέπει να είσαι πάντα καλός, να σπουδάσεις, κλπ. Κοίτα μπήκα σε μια σχολή που η ΔΑΠ το 65%. Από τις εγγραφές ακόμα μπαίνεις σε ένα κλίμα, που σου λένε «έλα να πάρεις σημειώσεις από εμένα», «αν έρθεις σε μας θα σου βρούμε δουλειά». Τι να κάνεις και ο φοιτητής που δεν έχει άλλα ερεθίσματα, όταν υπάρχει απόλυτη κυριαρχία της ΔΑΠ.
Βρίσκεις «αξιοκρατικό» το σύστημα του πανεπιστημίου; Για παράδειγμα, ποια η άποψή σου για τους βαθμούς και το πώς δίνονται; Για τα μεταπτυχιακά;
Λ.: Όχι, δεν είναι αξιοκρατικό. Αυτό το συνάντησα στην α εξεταστική μου. Δίνανε ένα μάθημα 400 άτομα και πέρασαν 10. Έχει να κάνει με τον καθηγητή. Ή να δίνεις ένα μάθημα 7-8 φορές για να το περάσεις.
Γιατί γίνεται αυτό, όμως;
Λ.: Έχω ακούσει ότι περνάνε μόνο ένα ποσοστό. Έχω ακούσει επίσης φοιτητές οργανωμένους, πασπίτες και δαπίτες, ότι αν ψηφίσεις εμάς θα περάσεις. Εξάλλου και η κυβέρνηση πριμοδοτεί τους καθηγητές να περνάνε ένα μόνο ποσοστό φοιτητών…
Δεν νομίζω να ισχύει αυτό το πράγμα. Ίσα-ίσα, προς τα κάτω από ότι ξέρω πρέπει να υπάρχει όριο…
Λ.: Ναι, δεν ξέρω, έτσι έχω ακούσει.
Εσένα σου χει τύχει να μη σε περάσουν;
Λ.: Ναι σε ένα μάθημα, περίμενα να περάσω και πήρα 4.
Για τα μεταπτυχιακά, ποια είναι η γνώμη σου;
Λ.: Για τα μεταπτυχιακά δεν ξέρω. Σε κάποια από αυτά πληρώνεις. Κι αυτό είναι λάθος. Από κει και πέρα πρέπει να έχεις σχέσεις με καθηγητές, για σου δώσουν συστάσεις, για να μπορείς να πάρεις ένα μεταπτυχιακό.
Πρέπει να υπάρχει χρονικό όριο στις σπουδές; Είναι δίκαιο; Γιατί;
Λ.: Όχι. Ένας φοιτητής που δεν έχει βγάλει σε 4 χρόνια την σχολή, δεν κοστίζει παραπάνω: δε δικαιούται πάσο, συγγράμματα, σίτιση, τίποτα. Ο καθένας μπορεί να θέλει, ή να μην θέλει να την βγάλει σε 4 χρόνια.
Αφού δεν κοστίζει τίποτα γιατί το βάζει αυτό η κυβέρνηση;
Λ.: Γιατί θέλει να δημιουργήσει ένα κλίμα ότι οι φοιτητές είναι τεμπελόσκυλα. Αυτό σε συνδυασμό με την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, δημιουργεί πελατεία για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, από κομμένους των δημοσίων.
Πώς βλέπεις τους καθηγητές; Πρέπει να κρίνονται οι καθηγητές από τους φοιτητές τους; Αν ναι με ποιο τρόπο;
Λ.: Από τους περισσότερους καθηγητές, έχω δει ότι δεν ενδιαφέρονται γι’ αυτό που κάνουν. Για παράδειγμα εμείς έχουμε το Θεοχαράκη της Nissan. Βέβαια, δε μιλάω για όλους, π.χ. υπάρχουν λέκτορες, που δεν είναι έτσι. Θεωρώ ότι οι καθηγητές πρέπει να αξιολογούνται. Αλλά δεν ξέρω τι διαδικασία. Από τους φοιτητές τους.
Η κυβέρνηση έχει μια ρύθμιση σχετικά με αυτό, στο νόμο- πλαίσιο. Άρα δε διαφωνείς με αυτή τη ρύθμιση.
Λ.: Ναι, αλλά λέγανε για μια επιτροπή αξιολόγησης. Τι θα κάνει αυτή η επιτροπή; Με ποια κριτήρια θα αξιολογεί; Με κριτήρια ανταποδοτικότητας; Τι σχέση έχει αυτό με τους φοιτητές;
Ναι, άλλα ήδη οι φοιτητές αξιολογούν τους καθηγητές, αφού κάποιοι από αυτούς, μοιράζουν φυλλάδια αξιολόγησης στο τέλος του μαθήματος, από ότι ξέρω…
Λ.: [Δυσθυμία]. Δεν έχω δει ποτέ κάτι τέτοιο.
Σε ενδιαφέρει να ασχοληθείς με το αντικείμενο των σπουδών σου; Υπάρχουν οι κατάλληλες προοπτικές σήμερα για κάτι τέτοιο; Αν όχι πώς βλέπεις την επαγγελματική σου αποκατάσταση;
Λ.: Δεν έχω σκεφτεί τι θέλω να κάνω μετά την σχολή. Δε με ενδιαφέρει αυτό που σπουδάζω, δεν με ενδιαφέρει και τίποτα άλλο βέβαια… Τώρα, δουλεύω στο λογιστήριο του πατέρα μου, δε θέλω όμως να κάνω για πάντα αυτή την δουλειά.
Γιατί;
Λ.: Γιατί δουλεύει τόσο πολύ, δεν έχει ούτε Σάββατο, ούτε Κυριακή, δεν έχει καθόλου ελεύθερο χρόνο, είναι αλλοτρίωση αυτό το πράγμα… Γενικά, δεν έχω σκεφτεί τι θέλω να κάνω.
Υπάρχουν προοπτικές γενικά;
Λ.: Κοίτα μετά την σχολή μπορείς να δουλέψεις σε διάφορα πράγματα. Γενικά, από ότι μου χουν πει και παλιότεροι, θεωρείται κλάδος που κινείται. Βέβαια, τι ακούς και τι γίνεται έξω, δεν έχει καμία σχέση. Όπως δεν είχε και καμία σχέση το τι περίμενα και τι βρήκα μέσα στο πανεπιστήμιο.
Ποιο θεωρείς το σημαντικότερο πρόβλημα στην φοιτητική σου ζωή στην τωρινή της φάση (φοιτητικό, ή άλλο);
Λ.: Κοίτα, στους φοιτητές υπάρχει αυτή η ανασφάλεια. Εμένα με απασχολεί η επαγγελματική αποκατάσταση, δηλαδή τα έξοδα μου και πως θα τα καλύψω.
Ναι, αλλά πριν είπες ότι δε σε ενδιαφέρει το αντικείμενο που σπουδάζεις ως επαγγελματική προοπτική;
Λ.: Δε με ενδιαφέρει, αν και αυτό δε σημαίνει ότι δεν θέλω κάποτε να την τελειώσω την σχολή, αλλά με ενδιαφέρει να μην μου δίνουν χρήματα οι γονείς μου, να μπορώ να ζήσω από την δική μου δουλειά, μέχρι πότε θα μου δίνουν κι αυτοί…
Σε απασχολεί, δηλαδή, αυτό το ζήτημα επειδή θέλεις να φύγεις από το σπίτι σου;
Λ.: Και γι’ αυτό.
Πριν κατέβεις στις κινητοποιήσεις των φοιτητών είχες συμμετάσχει ποτέ κάπου αλλού;
Λ.: Η πρώτη μου επαφή ήταν μια πορεία του πολυτεχνείου, στο πρώτο έτος της σχολής. Το 2003 στον πόλεμο του Ιράκ, είχε γίνει μια κατάληψη στο σχολείο μου για 2-3 μέρες, αλλά εγώ δεν συμμετείχα σ’ αυτή. Γενικά, επειδή το σχολείο μου λεγόταν σχολείο «Νίκου Τεμπονέρα», κάθε χρόνο γινόταν μια κατάληψη τριών ημερών.
Σε επηρέασαν και πόσο οι κινητοποιήσεις άλλων εποχών ή σε άλλα μέρη για να κινητοποιηθείς;
Λ.: Κοίτα, ήξερα κυρίως για το πολυτεχνείο του ’73. Είχα κάνει με τους γονείς μου πολλές συζητήσεις γι’ αυτό. Γενικότερα για παλιότερες κινητοποιήσεις συζητούσα πολύ με τους γονείς μου. Πριν μερικά χρόνια, στην περιοχή μου, είχαν γίνει κάτι κινητοποιήσεις για την «Sex Form». Είχα δει κάτι αφίσες αλληλεγγύης που μου κίνησαν το ενδιαφέρον, ήταν από τον «Θερσίτη». Προσπάθησα να βρω αυτά τα παιδιά, αλλά ήταν πολύ κλειστός χώρος και δεν μπόρεσα να τους βρω.
Γνωρίζεις άλλες φοιτητικές κινητοποιήσεις, για παράδειγμα γινόταν κάτι τέτοιες στην Γαλλία λίγο πριν την περίοδο των ελληνικών κινητοποιήσεων…
Λ.: Ναι, ήταν σημαντικές αυτές οι κινητοποιήσεις στη Γαλλία, τις ήξερα, επηρεάσανε πολύ κόσμο, όμως εγώ δεν είχα ψάξει περισσότερο πέρα από την τηλεόραση.
Πώς συμμετείχες στις κινητοποιήσεις; (οργανωμένη, ανοργάνωτη, έμενες στις καταλήψεις, κλπ);
Λ.: Την περίοδο Μάη-Ιούνη, ο σύλλογος μας άργησε πολύ να βγάλει απόφαση για καταλήψεις. Όταν έβγαλε υπήρχαν ήδη 150 καταλήψεις στην Ελλάδα. Εγώ ήμουν συνέχεια με 2 συμφοιτητές μου, κάναμε μαζί παρέα συνεχώς, ήμασταν ανένταχτοι, αλλά στην επιρροή της ΠΚΣ. Κάναμε τότε μια συνέλευση και πήραμε απόφαση για κατάληψη. Η πκς δεν ήθελε κατάληψη, οπότε εμείς πήγαμε από την άλλη μεριά. Εμείς οι 3 είχαμε αποφασίσει να μην οργανωθούμε, αλλά πηγαίναμε κάθε μέρα στην κατάληψη και είμαστε κομμάτι αυτής της διαδικασίας.
Γιατί είχατε αποφασίσει να μην οργανωθείτε;
Λ.: Είχαμε υποστεί πίεση από την ΠΚΣ όλη την προηγούμενη περίοδο να οργανωθούμε, είχαμε ξενερώσει πολύ, και γι’ αυτό δεν θέλαμε να οργανωθούμε.
Βρίσκατε –όντας ανοργάνωτοι– χώρο να εκφραστείτε μέσα στην κατάληψη και στις διαδικασίες της;
Λ.: Ναι, δε μιλούσαμε στις συνελεύσεις, μιλούσαμε όμως στα συντονιστικά, τουλάχιστον το Μάη-Ιούνη.
Πότε αλλάζει αυτό;
Λ.: Στο τέλος της πρώτης φάσης οργανώθηκε η φίλη μου. Εμείς είμαστε απ’ έξω και την κοροϊδεύαμε, της λέγαμε «τι πήγες κι έκανες;» Όμως ήμασταν μαζί όλη μέρα, παρόλο που ήταν αυτή οργανωμένη και μεις όχι, εξακολουθούσαμε να είμαστε μαζί, να συζητάμε, να κάνουμε μαζί πράγματα, κλπ. Εγώ άρχισα να το ξανασκέφτομαι, άρχισε να αλλάζει η αντίληψη μου για την οργανωμένη πάλη, είναι καλύτερα να είσαι οργανωμένος, και μετά οργανώθηκα κι εγώ.
Γιατί όμως είναι καλύτερα να είσαι οργανωμένος;
Λ.: Γιατί αλλάζει ο ρόλος σου, εσύ κινητοποιείς κόσμο. Ως ανένταχτος πώς θα μπορούσες να το κάνεις αυτό; Είναι πολύ διαφορετικό να είσαι οργανωμένος, να συζητάς μαζί με άλλους, να βγάζεις συμπεράσματα, να οργανώνεις αυτά που σκέφτεσαι. Έχεις πιο πολύ δύναμη να επηρεάσεις τους υπόλοιπους. Επίσης μπήκα στην οργάνωση γιατί είχε δράση κι έξω από το πανεπιστήμιο. Δεν εξαντλούνταν μόνο στα φοιτητικά.
Κι όταν εντάχθηκες πώς σου φάνηκε;
Λ.: Ήταν πολύ διαφορετικά, έβαλα τον εαυτό μου στην διαδικασία να ψαχτώ και ιδεολογικά, με συντρόφους, κλπ.
Κατέβαινες στις πορείες; Αν όχι γιατί; Αν κατέβαινες μόνο στις πορείες και όχι στις διαδικασίες των συνελεύσεων γιατί το έκανες αυτό;
Λ.: Ναι. Κατέβαινα στις πορείες με το μπλοκ της σχολής μου. Μετά από ένα διάστημα σταμάτησα όμως. Στην α- φάση τα πράγματα ήταν ανοργάνωτα γενικά. Με το πρώτο δακρυγόνο έχανες το διπλανό σου. Σε μια πορεία (8η/6ου) που την σπάσανε σε τρία κομμάτια οι μπάτσοι με στριμώξανε μαζί με λίγα άτομα σε μια γωνιά κι έφαγα πολύ ξύλο. Φοβήθηκα από τότε και μετά, δε με αφήνανε κι οι γονείς μου… Γι’ αυτό σταμάτησα να κατεβαίνω για ένα διάστημα. Αργότερα, το ξεπέρασα…
Υπήρξαν άλλες μορφές αγώνα πέρα από αυτές; Ποιες ήταν αυτές;
Λ.: Βγαίναμε από  τη σχολή και μοιράζαμε την απόφαση του συλλόγου στα Προπύλαια και μιλούσαμε με τον κόσμο. Στη δεύτερη φάση πηγαίναμε, σαν «Πρωτοβουλία Γένοβα» και ανένταχτοι, εκεί που δούλευε κόσμος, όπως στην Αγροτική Τράπεζα και μιλούσαμε μαζί του ζητώντας συμπαράσταση.
Είχε γίνει μια ιστορία στον ΟΤΕ, από μια πρωτοβουλία φοιτητών που είχαν πάει και είχαν μπλοκάρει για λίγο το 11888, το ήξερες αυτό;
Λ.: Όχι.
Οι κινητοποιήσεις έγιναν με αφορμή το νόμο-πλαίσιο.  Είχες διαβάσει το νόμο-πλαίσιο;
Λ.: Όχι. Λίγα πράγματα.
Γιατί πιστεύεις ότι δεν έπρεπε να περάσει;
Λ.: Για πολλούς λόγους. Για τους αιώνιους φοιτητές, για το άσυλο, για τα συγγράμματα, για το τετραετές πλάνο του πανεπιστήμιου.
Τι ήταν αυτό που σε ενόχλησε περισσότερο, και σ’ έκανε να κινητοποιηθείς;
Λ.: Έχει να κάνει με όλα αυτά. Άλλωστε όλα αυτά πηγαίνανε μαζί. Ήταν πακέτο. Το πρώτο που με ενόχλησε εμένα ήταν τα συγγράμματα. Να πρέπει να αγοράζεις τόσα συγγράμματα για να περάσεις το μάθημα…
 Τι σημαίνει «δημόσια/δωρεάν παιδεία» για σένα;
Λ.: Την εκπαίδευση του παιδιού την αναλαμβάνει το κράτος. Το οποίο δεν συμβαίνει σήμερα. Γιατί ένα παιδί για να μάθει ξένες γλώσσες, ή για να περάσει στο πανεπιστήμιο πρέπει να δώσει τόσο λεφτά στα φροντιστήρια.
Ποιο στοιχείο του νόμου-πλαισίου ανέδειξαν περισσότερο οι συνελεύσεις;
Λ.: Η κάθε οργάνωση έβαζε άλλη αιχμή από τα τέσσερα που σου είπα πριν. Η συζήτηση είχε ανοίξει πιο πολύ, και συζητιούνταν όλα. Εξάλλου όλα αυτά πάνε πακέτο
Ήταν αυτό που σε ενδιέφερε και σένα;
Λ.: Ναι.
Ποια είναι η γνώμη σου για το άσυλο; Πρέπει να καταργηθεί; Αν όχι γιατί;
Λ.: Όχι δεν πρέπει. Άσυλο σημαίνει διακίνηση ιδεών. Είναι ένας χώρος ασφάλειας. Να μπορείς να συζητήσεις για πράγματα που σε ενδιαφέρουν, όχι μόνο για μαθήματα. Όμως και όταν κατεβαίνεις σε μια πορεία, π.χ. του πολυτεχνείου το θες. Έχει κατακτηθεί με τόσους αγώνες….
Ναι, αλλά όταν μπαίνουν οι αναρχικοί και τα σπάνε;
Λ.: Κοίτα, εγώ διαφωνώ μαζί τους, αλλά δεν θα τους δώσω και στους μπάτσους…
Ναι, αλλά και σήμερα υπάρχει άσυλο, μόνο αν γίνονται εγκλήματα κατά της ζωής, μπορεί να παρέμβει η αστυνομία;
Λ.: Ναι, αλλά με το νέο νόμο, αν κάνεις καταλήψεις, μπορεί να παρέμβει, αν δεν τους αρέσει. Επίσης, αν ισχύει το άσυλο μόνο όταν γίνονται μαθήματα, δε θα μπορείς να κάνεις καταλήψεις.
Και τώρα βέβαια είναι στην δικαιοδοσία του πρύτανη η καταπάτηση…
Λ.: Ναι, αλλά είναι νομικά κατοχυρωμένο, θα υπάρξουν αντιδράσεις να καταπατηθεί….
Έχετε πρόβλημα με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια; Γιατί;
Λ.: Ναι. Η παιδεία πρέπει να είναι δημόσια, δωρεάν για όλους.
Ναι, αν δεν περάσει όμως κάποιος στο δημόσιο, γιατί να μην μπορεί να πηγαίνει στο ιδιωτικό;
Λ.: Μα εμείς λέμε ότι πρέπει να υπάρχει ελεύθερη πρόσβαση σε όλους. Εμείς φυσικά δεν έχουμε πρόβλημα με τα παιδιά που πάνε στα ΚΕΣ.
Οι γονείς σας ποια γνώμη είχαν για τις κινητοποιήσεις;
Λ.: Οι γονείς μου είναι απογοητευμένοι αριστεροί. Θεωρούσαν ότι καλά κάνουν οι φοιτητές και κινητοποιούνται, αλλά δεν είναι όλα τόσο αθώα.
Δηλαδή;
Λ.: Και καλά είναι υποκινούμενες οι κινητοποιήσεις.
Σε επηρεάσανε αυτό;
Λ.: Όχι δεν με επηρεάσανε.
Πώς παίρνονταν οι αποφάσεις για καταλήψεις;
Λ.: Στην πρώτη φάση είχαμε όλοι κοινό πλαίσιο ενάντια στην ΠΚΣ. Στη δεύτερη φάση κάναμε συνελεύσεις μέσα στην εξεταστική και είχαμε μόνο δύο βδομάδες κατάληψη. Τότε στο κοινό πλαίσιο ήταν και η ΠΚΣ και ενάντια ήταν μόνο η ΔΑΠ. Φτάσαμε να κάνουμε συνέλευση 900 άτομα
Πώς λειτουργούσαν οι καταλήψεις;
Λ.: Το Μάη-Ιούνη ήταν ζωντανές. Είχε κόσμο όταν είχε εκδήλωση. Το βράδυ μένανε μέσα 20-25 άτομα.
Εσύ έμενες μέσα;
Λ.: Εγώ ήμουν όλη την άλλη μέρα στην κατάληψη, αλλά δεν έμενα. Δεν με άφηναν οι γονείς μου…
Μίλησες ποτέ σε συνέλευση; Ήθελες να μιλήσεις και δε μίλησες; Αν όχι γιατί δε μίλησες;
Λ.: Όχι, δε μίλησα γιατί ντρεπόμουν.
Ήθελες να μιλήσεις;
Λ.: Καταρχήν, στην συνέλευση επικρατεί μπάχαλο, αλλά μπορούσες να μιλήσεις.
Όμως πως μπορεί να γίνει αυτό αν μιλάνε οι παρατάξεις τόσες ώρες, δεν κουράζεται ο κόσμος;
Λ.: Γίνεται να μιλήσεις, δε σε εμποδίζει κανένας…
Ποια ήταν για σένα η πιο σημαντική στιγμή των καταλήψεων;
Λ.: Δύο. Το καλοκαίρι όταν σύντροφοι από την πρωτοβουλία Γένοβα πήγανε στη ΓΣΕΕ και καταφέρανε να την κάνουν να κηρύξει μια μέρα απεργία. Τότε βγήκε η Γιαννάκου και είπε το παίρνω πίσω. Και η δεύτερη. Το μπλοκάρισμα του άρθρου 16 την ημέρα του ψηφίσματος.
Πώς σου φάνηκαν οι πολιτικές διαδικασίες των καταλήψεων, π.χ. συνελεύσεις;
Λ.: Καλές.
Δεν ήταν πόλεμος μεταξύ των παρατάξεων; Μας έχουν πει ότι ακουγόταν συνεχώς συνθήματα όταν μιλούσε η άλλη παράταξη, τσακωνόταν για ανούσια πράγματα όπως ενιαία ανώτατη εκπαίδευση ή δε θυμάμαι το άλλο…
Λ.: Στην αρχή ήταν πόλεμος, μέχρι να βγουν οι καταλήψεις. Μετά τα πράγματα ήταν πιο ήρεμα. Το καλοκαίρι ήταν πιο μαζικά τα πράγματα, η συζήτηση προχωρούσε. Επειδή δεν είχαμε απέναντι μας την ΔΑΠ. Στη δεύτερη φάση, υπήρχε πολλή σύγχυση στις παρατάξεις. Ακόμα κι η ΔΑΠ κατέβηκε σε πορεία με πανό «ΟΧΙ ΣΤΟ ΑΡΘΡΟ 16, ΝΑΙ ΣΤΙΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ». Λέγαμε: «δε θα τους βρουν οι ανάρχες να τους σπάσουν στο ξύλο»;
Γιατί δεν τους σπάζατε εσείς στο ξύλο και περιμένατε τους «ανάρχες»;
Λ.: Βασικά, γιατί είχαμε τσακωθεί εμείς με αυτούς, αλλά δεν μπορούσαμε να τους σπάσουμε και στο ξύλο…
Διασφαλίζανε την δημοκρατία της κατάληψης οι συνελεύσεις;
Λ.: Ναι.
Σε σχέση με το συντονιστικό τι έχεις να πεις; Συμμετείχες σ’ αυτό; Ο κόσμος συμμετείχε σ’ αυτό; Λειτούργησε καλά και ουσιαστικά;
Λ.: Στο συντονιστικό της σχολής συμμετείχα και μιλούσα. Το Μάη-Ιούνη συμμετείχε κόσμος. Στα συντονιστικά είχαμε χώρο να εκφραστούμε. Οι παρατάξεις προσέχανε την συμπεριφορά τους απέναντι στον ανένταχτο κόσμο. Μετά το δεύτερο γύρο δεν συμμετείχε κόσμος. Ούτως ή άλλως, κάναμε μόνο δύο συντονιστικά. Είχαμε πρόβλημα μην μας σπάσουν οι ΔΑΠίτες με τους μπράβους τους την κατάληψη. Αυτό συζητούσαμε.
Πιστεύεις ότι τα ΜΜΕ βοήθησαν τον αγώνα;  Τον έβλαψαν; Πώς έγινε αυτό;
Λ.: Δε νομίζω ότι βοήθησαν. Υπήρχαν μεγάλες πορείες που δεν γινόταν επεισόδια και δεν τις δείχνανε. Παρουσιάζανε μονάχα τα μπάχαλα
Γίνανε όμως και μπάχαλα… Παράδειγμα στις 8 Μάρτη… Τι γνώμη έχεις γι’ αυτά εσύ;
Λ.: Το δικό μας μπλοκ της σχολής στις 8 Μάρτη το είχε η ΚΝΕ, οπότε εμείς όταν άρχισαν τα μπάχαλα κόψαμε προς Ερμού.
Δεν ξέρεις τι έγινε δηλαδή; Οι φοιτητές δεν κάνανε τα μπάχαλα;
Λ.: Έγινε μια συμβολική σύγκρουση από το μπλοκ του πολυτεχνείου και μετά βγήκανε οι αναρχικοί και πετούσαν μολότωφ, αυτό είδα στην τηλεόραση, δεν είδα τίποτα άλλο…
Όμως δεν πιστεύεις ότι ένα κομμάτι του φοιτητικού κόσμου ήθελε να εκδικηθεί για το ξύλο, τα δακρυγόνα, τα χημικά που είχε φάει σε τόσες διαδηλώσεις, εσύ δεν ήθελες να εκδικηθείς για παράδειγμα;
Λ.: Αν αποφασίζανε όλα τα μπλοκ να συγκρουστούν εγώ δε θα είχα πρόβλημα…
Θεωρείς ότι οι φοιτητές νίκησαν ή ότι έχασαν; Αν νίκησαν ποια είναι η νίκη τους, αν έχασαν που πιστεύεις ότι οφείλεται το συγκεκριμένο αποτέλεσμα;
Λ.: Όσον αφορά το άρθρο 16, νίκησαν. Τώρα, υπάρχουν νέες εξελίξεις, με τις εκλογές των πρυτάνεων…
Πιστεύεις ότι έχουν λήξει τα πράγματα, δηλαδή έχει περάσει αυτό που ήθελε η κυβέρνηση να περάσει;
Λ.: Όχι τώρα πρέπει να δώσουμε τη μάχη.
Πιστεύεις ότι σε άλλαξαν ως φοιτητή και ως άνθρωπο οι καταλήψεις; Σε σχέση με το πώς βλέπεις τον αγώνα, την συμμετοχή στους αγώνες, τους συμφοιτητές σου, την πανεπιστημιακή ζωή;
Λ.: Σίγουρα. Από τη στιγμή που μπήκα στο πανεπιστήμιο, άρχισα να ψάχνομαι πολιτικά. Η τριβή με τις διαδικασίες με άλλαξε πάρα πολύ.
Σε τι πράγμα;
Λ.: Ακόμα και για το πώς βλέπω το πιο μικρό πράγμα στην καθημερινή μου ζωή. Π.χ. ενώ δεν ήμουν ποτέ ρατσίστρια, αν μέσα σε ένα λεωφορείο έβλεπα μια γριά να την λέει σε ένα μετανάστη, δεν θα μιλούσα, τώρα θα μιλήσω…
Εγγραφή σε: Αναρτήσεις (Atom)