Είσαι από Αθήνα ή επαρχία;
Κ.: Από Αθήνα.
Από ποια σχολή είσαι και σε ποιο έτος σπουδών;
Κ.: Παιδαγωγικό στο 4o έτος.
Οι γονείς σου ανήκουν ή ανήκαν κάπου πολιτικά από όσο γνωρίζεις;
Κ.: Ανήκαν στο ΚΚΕ πριν το '92 και τώρα στο Συνασπισμό.
Τι δουλειά κάνουν οι γονείς σου;
Κ.: Μικρομεσαίοι που σπουδάζουν 2 παιδιά.
Πώς χαρακτηρίζεις την οικονομική κατάσταση των γονιών σου;
Κ.: Η μητέρα μου είναι δημόσιος υπάλληλος και ο πατέρας μου ασφαλιστής.
Τα βγάζεις πέρα εύκολα (οικονομικά);
Κ.: Δε μου δίνουν χρήματα οι γονείς μου, εδώ και 1,5 χρόνο. Τα βγάζω πέρα δύσκολα.
Έχεις δουλέψει ποτέ ή δουλεύεις; Αν ναι που και για πόσο; Με τι όρους;
Κ.: Για ένα χρόνο ως σερβιτόρος, μαύρη εργασία με 25 ευρώ. Για 1,5 χρόνο σε χρηματιστηριακή εταιρεία ως εξωτερικός υπάλληλος, 5ώρη εργασία με βασικό μισθό και ένσημα. Παράλληλα δούλευα 3ήμερα ως σερβιτόρος για 4-5 μήνες και τέλος στον ΟΤΕ με οχτάμηνη σύμβαση για 3,5 ώρες την ημέρα με 400 ευρώ.
Εσύ προσωπικά πώς θα χαρακτήριζες τον εαυτό σου πολιτικά;
Κ.: Αντιεξουσιαστής.
Είσαι ή υπήρξες οργανωμένος κάπου πολιτικά; Αν ναι πόσο καιρό και που;
Κ.: Δεν υπήρξα σε κάποιο πολιτικό χώρο οργανωμένα. Είχα συμμετοχή στο περιοδικό «Εντροπία» και στους «Χ. Πετρούπολης».
Η σχολή που σπουδάζεις είναι της επιλογής σου;
Κ.: Ναι, είναι της επιλογής μου.
Γιατί την επέλεξες;
Κ.: Ήμουν ανάμεσα σ' αυτήν και στην «Κοινωνική Εργασία», επέλεξα αυτή, γιατί είναι Α.Ε.Ι. και σου εξασφαλίζει την επαγγελματική σου αποκατάσταση.
Έχεις συχνή επαφή με την σχολή σου;
Κ.: Εκτός από το τελευταίο τρίμηνο, πριν δεν είχα καμία επαφή, λόγω εργασίας. Είμαι σε καλό επίπεδο γιατί είναι εύκολη η σχολή και εργαστήρια έχω μόνο το τελευταίο εξάμηνο.
Είσαι ικανοποιημένος με τις σπουδές σου, οργάνωση σχολής, εξοπλισμός, προγράμματα;
Κ.: Είναι λίγο κουραστική γενικώς, οι παραδόσεις και τα βιβλία δεν έχουν πολύ ενδιαφέρον. Ένα από τα ενδιαφέροντα είναι η πρακτική άσκηση σε σχολεία, αλλά γενικά η σχολή είναι πολύ θεωρητική.
Πριν τις κινητοποιήσεις τι σχέσεις είχες με τους συμφοιτητές σου;
Κ.: Γενικά, πριν τις κινητοποιήσεις είχα παρέες, τις οποίες γνώρισα από τις πρώτες μέρες στη σχολή, αλλά όχι κάτι φοβερό γιατί πήγαινα σπάνια. Βρισκόμασταν περισσότερο έξω από τη σχολή.
Έχεις πολύ ελεύθερο χρόνο; Πώς κατανέμεται αυτός ο χρόνος;
Κ.: Όχι πολύ και τον περνάω με φίλους.
Βρίσκεις το κλίμα ανταγωνιστικό στη σχολή σου;
Κ.: Όχι, δεν μπορώ να πω ότι υπάρχει κάτι τέτοιο.
Ανταλλάσσεις σημειώσεις με τους συμφοιτητές σου; Συνεργάζεστε για να περάσετε μαθήματα;
Κ.: Γενικώς, πολλά μαθήματα τα πέρασα με τη βοήθεια των συμφοιτητών μου, ανταλλάσσοντας σημειώσεις και αντιγράφοντας. Είχα κάποιους ανθρώπους στους οποίους στηριζόμουν κι έτσι δεν παρατήρησα ανταγωνιστικές συμπεριφορές.
Βρίσκεις το σύστημα του πανεπιστημίου σύστημα «ίσων ευκαιριών»;
Κ.: Όχι, υπάρχουν κομματικά συμφέροντα.
Για παράδειγμα ποια η άποψή σου για τους βαθμούς και το πώς δίνονται; Για τα μεταπτυχιακά;
Κ.: Οι καθηγητές του ΠΑ.ΣΟ.Κ. περνούν τους Πασπίτες και τους παίρνουν στα μεταπτυχιακά.
Πρέπει να υπάρχει χρονικό όριο στις σπουδές;
Κ.: Όχι και δε θεωρώ ότι υπάρχει υπερπληθυσμός, ώστε να υπάρχει πρόβλημα στα εργαστήρια.
Είναι δίκαιο; Γιατί;
Κ.: Γενικά, θεωρώ ότι είναι εικονικό αυτό το πρόβλημα, παρόλο που βλέπω άτομα 40 ετών να επιστρέφουν στη σχολή τώρα που έχει ζήτηση. Είναι δικαίωμα και επιλογή τούς, ή ακόμη κάποιος μπορεί ν' αντιμετωπίζει κάποιο προσωπικό πρόβλημα και να μη μπορεί να παρακολουθεί τα μαθήματα, ειδικά σε σχολές με συχνές παρακολουθήσεις.
Πώς βλέπεις τους καθηγητές σου;
Κ.: Δεν έχω καλή εικόνα, γιατί δεν παρακολουθούσα μαθήματα σχεδόν ποτέ.
Πρέπει να κρίνονται οι καθηγητές από τους φοιτητές τους; Αν ναι με ποιο τρόπο;
Κ.: Πάντως, δεν είχα κάποιο παράπονο, όσον αφορά στις γραπτές εξετάσεις. Επίσης, οι συμφοιτητές μου δεν ήταν ιδιαίτερα επικριτικοί απέναντι στους καθηγητές μας. Απ' την άλλη μεριά το επίπεδο πολλών βιβλίων είναι τραγικά χαμηλό. Βλέπεις καθηγητές να έχουν αντιγράψει κομμάτια από άλλα βιβλία, πολλές φορές τελείως ασύντακτα μεταξύ τους, να εκδίδουν περισσότερα βιβλία για να κερδίσουν χρήματα ή και πρώην βουλευτές του ΠΑΣΟΚ.
Σε ενδιαφέρει να ασχοληθείς με το αντικείμενο των σπουδών σου;
Κ.: Ναι, αρκετά.
Υπάρχουν οι κατάλληλες προοπτικές σήμερα για κάτι τέτοιο;
Κ.: Ναι, γιατί πλέον υπάρχουν τα ολοήμερα σχολεία, αυτό σημαίνει ότι διορίζονται πάρα πολλοί δάσκαλοι. Γενικά, φαντάζομαι ότι για 4-5 χρόνια θα υπάρχει επαγγελματική αποκατάσταση. Επίσης, στα ιδιωτικά σχολειά σε ζητούν σαν τρελοί, γιατί ακόμα αν δεν περάσεις μέσω ΑΣΕΠ, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να πας σαν αναπληρωτής ώστε να μαζέψεις και μόρια για να μονιμοποιηθείς.
Ποιο θεωρείς το σημαντικότερο πρόβλημα στην φοιτητική σου ζωή στην τωρινή της φάση;
Κ.: Το οικονομικό κυρίως ζήτημα θα μπορούσες να πεις και τα προβλήματα των σχέσεων.
Συμμετείχες στις φοιτητικές κινητοποιήσεις;
Κ.: Ναι, συμμετείχα λίγο απέξω όμως. Δηλαδή, δεν ήμουν εκεί και δεν μπορούσα να έχω μία δράση και να βγάλω ένα λόγο συγκεκριμένο με κάποιους άλλους κλπ. Δηλαδή, συμμετείχα π.χ. στις πορείες, λίγο από 'δω λίγο από 'κει αλλά η απουσία μου από το Πανεπιστήμιο δε με βοήθησε να έχω κάποιο λόγο την κρίσιμη στιγμή.
Πριν κατέβεις στις κινητοποιήσεις των φοιτητών είχες συμμετάσχει ποτέ κάπου αλλού;
Κ.: Γενικά, οι πολιτικές δραστηριότητές μου είχαν τοπικό χαρακτήρα πριν τις κινητοποιήσεις των φοιτητών (π.χ. Χ. Πετρούπολης).
Σε επηρέασαν και πόσο οι κινητοποιήσεις άλλων εποχών, ή σε άλλα μέρη για να κινητοποιήθεις;
Κ.: Είχα από πριν τη λογική ότι πρέπει να γίνει κάτι, δε χρειάστηκε να διαβάσω τώρα που είμαι φοιτητής -άρα και «επαναστάτης», για να κάνω κάποια πράγματα. Π.χ. όταν είσαι εργαζόμενος δε θα σκεφτείς την Πρωτομαγιά του 1880, λες ότι έχουν γίνει κάποιοι αγώνες, αλλά αν πρέπει να κάνω κάτι θα το κάνω γιατί βλέπω ότι υπάρχει πρόβλημα τώρα.
Γνώριζες άλλες φοιτητικές κινητοποιήσεις;
Κ.: Οι κινητοποιήσεις άλλων εποχών που γνωρίζω είναι του 99 –για τις μαθητικές κινητοποιήσεις κυρίως και λιγότερο για τις φοιτητικές. Του ’90-91 τις μαθητικές...
Πώς συμμετείχες στις κινητοποιήσεις;
Κ.: Στον πρώτο γύρο των συνελεύσεων λόγο δουλειάς δεν πήγαινα καθολου, ενώ στον δεύτερο γύρω συμμετείχα αρκετά. Επίσης, πήγαινα στην κατάληψη κυρίως τα απογεύματα. Γενικώς, ήταν λίγο πρόχειρα τα πράγματα, δηλαδή πέρυσι ήμασταν 6-7 άτομα την περίοδο αύτη. Έτσι, εγώ συμμετείχα από Οκτώβριο και μετά.
Κατέβαινες στις πορείες;
Κ.: Ναι. Στις πορείες υπήρχε πολύς κόσμος στην Αθήνα, ενώ στις καταλήψεις ελάχιστος. Π.χ. στου Ζωγράφου δεν υπήρχε πολύ κόσμος, μάλλον επειδή ήταν μακριά. Ενώ, στη Θεσσαλονίκη έχω μάθει ότι γινόταν χαμός, επειδή οι σχολές είναι στο κέντρο. Ακόμα και τα βράδια μαζευόταν κόσμος εκεί, αντίθετα στην Αθήνα αυτό δεν υπήρχε καθόλου. Αν και εδώ ήταν στο κέντρο όλες οι σχολές θα υπήρχε κόσμος. Εδώ υπήρχαν στο κέντρο τα Μ.Μ.Ε., που είχαν αρκετό κόσμο, το Παιδαγωγικό, η Νομική, το Πολυτεχνείο και η ΑΣΟΕΕ. Δεν μπορούσε να υπάρξει εύκολα επικοινωνία και οργάνωση.
Οι κινητοποιήσεις έγιναν με αφορμή το νόμο-πλαίσιο. Είχες διαβάσει το νόμο-πλαίσιο;
Κ.: Δεν έχω διαβάσει το νόμο-πλαίσιο, μόνο το άρθρο 16. Έχω διαβάσει κάποια αποσπάσματα σε εφημερίδες. Την αναθεώρηση τη θεωρώ πιο σημαντική.
Γιατί πιστεύεις ότι δεν έπρεπε να περάσει;
Κ.: Πιστεύω ότι δεν έπρεπε να περάσει γιατί χάνονται οι ίσες ευκαιρίες και μπαίνουν οι επιχειρήσεις δυναμικά στην αγορά μέσω των Πανεπιστημίων. Τη σχολή μου δεν την αφορά βέβαια τόσο πολύ, περισσότερο άλλες σχολές αφορά.
Τι ήταν αυτό που σε ενόχλησε περισσότερο, και σ' έκανε να κινητοποιηθείς;
Κ.: Για το νόμο-πλαίσιο ήταν το άσυλο, οι αιώνιοι φοιτητές, τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια. Δε θα υπήρχαν αυτές οι κινητοποιήσεις για το νόμο-πλαίσιο αν δεν υπήρχε το άρθρο 16. Γιατί περικλείει πιο ασήμαντα πράγματα, όπως τα όρια φοίτησης δηλ. το ν + 2. Τέλοσπαντων, οι κινητοποιήσεις έγιναν ενάντια στο άρθρο 16, γιατί σκεφτόμασταν ότι όλα θα γίνουν ιδιωτικά και μόνο όποιος έχει χρήματα θα μπορεί να σπουδάσει. Υπάρχει και ο ανταγωνισμός, ότι δεν θα έχουμε όλοι ίδια δικαιώματα.
Τι σημαίνει «δημόσια/δωρεάν παιδεία» για σένα;
Κ.: Για τη δημόσια/δωρέαν παιδεία αυτό που έχω να πω όσον αφορά στο δωρεάν δεν είναι, όταν δεν υπάρχουν υποδομές για να δεχτούν τους φοιτητές που σπουδάζουν σε άλλη πόλη (π.χ. εστίες).
Ποιο στοιχείο του νόμου-πλαισίου ανέδειξαν περισσότερο οι συνελεύσεις;
Κ.: Όσες συνελεύσεις πήγα ήταν λίγο αρνητικές, δηλ. «άντε ν' ανοίξουμε τη σχολή, να τελειώνουμε κι εμείς να βρούμε δουλειά». Υπήρχαν κάποιοι που έλεγαν το να είναι ν + 2 ότι είναι κακό, αλλά αυτό το ν + 2 μπορεί να μην εμφανιστεί και ποτέ και για δημόσια/δωρεάν παιδεία. Από την άλλη, καλό που έγιναν κι αυτές οι κινητοποιήσεις.
Ποια είναι η γνώμη σου για το άσυλο;
Κ.: Θέλουν να το καταργήσουν με πρόφαση την εισβολή των αναρχικών και τη διακίνηση των ναρκωτικών. Γενικά, θεωρώ λάθος το να πηγαίνουμε στο άσυλο και να κλεινόμαστε, δηλαδή το να κάνουμε μία κατάληψη λόγου του ασύλου, ενώ έξω φοβόμαστε ότι δεν θα τα καταφέρουμε, χρειάζονται καλύτερες υποδομές. Για παράδειγμα, αν και η σχολή μου είναι το κατάλληλο παράδειγμα, το μόνο που κάναμε ήταν να δώσουμε κάποιες προκηρύξεις στην Ακαδημία, γενικά δε βγήκαμε προς τα έξω. Επίσης, οι δάσκαλοι απεργούσαν τόσους μήνες κι εμείς δεν κάναμε κάτι. Έγινε μόνο μια σχετική συνέλευση και δώσαμε ψήφισμα συμπαράστασης, παρόλο που ό,τι έγινε γινόταν και για μας. Ενώ όλη η κοινωνία ασχολήθηκε με αυτό το θέμα για μας δε φάνηκε να είναι πρωτεύον.
Πρέπει να καταργηθεί;
Κ.: Δεν πρέπει πιστεύω να καταργηθεί το άσυλο.
Γιατί;
Κ.: Γιατί είναι καλό να υπάρχουν ζώνες ελευθερίας.
Πώς παίρνονταν οι αποφάσεις για τις καταλήψεις;
Κ.: Στις συνελεύσεις μπαίνουν πλαίσια από τις από τις παρατάξεις, ενάντια στο νόμο πλαίσιο για τη δημόσια δωρεάν παιδεία και ψηφίζουμε ποιους από αυτούς θέλουμε. Στις δύο τελευταίες συνελεύσεις μπήκε ένα ζήτημα από τη ΔΑΠ και από μία άλλη παράταξη να ψηφίζουμε ανεξάρτητα με προτάσεις αν θα συνεχίζεται η κατάληψη ή όχι δηλαδή αν είμαστε υπέρ ή κατά του νόμου-πλαισίου. Αυτό μπήκε από μια ανεξάρτητη παράταξη ενός ατόμου που πήγαινε με τη ΔΑΠ και υποστήριζε να μην κάνουμε καταλήψεις, αλλά επιτροπές συζητήσεων. Αυτό ψηφίστηκε και από τη ΔΑΠ και ήταν αρνητικό γιατί υπήρχαν άτομα που δεν ήθελαν την κατάληψη, αλλά ούτε και τη ΔΑΠ. Γενικά, στις συνελεύσεις ξεκινούσαν πρώτα οι παρατάξεις με τις εισηγήσεις τους κι έπειτα μιλούσε όποιος ήθελε και έθετε ερωτήματα. Εγώ δε ρώτησα ποτέ κάτι. Έρχονταν μέχρι 500 άτομα, αλλά ήταν πολύ χαλαρά.
Μίλησες ποτέ σε συνέλευση;
Κ.: Όχι.
Ήθελες να μιλήσεις και δεν μίλησες;
Κ.: Όχι, αν ήθελες μπορούσες να μιλήσεις.
Τι λέγανε οι παρατάξεις;
Κ.: Στη δική μου σχολή υπήρχε ΠΑΣΠ, ΔΥΚΤΙΟ, ΚΝΕ, που είχαν κοινό πλαίσιο και έλεγαν ενάντια στο νόμο-πλαίσιο για δημόσια και δωρεάν παιδεία. Η ΔΑΠ έλεγε όχι στις καταλήψεις.
Πώς σου φάνηκαν οι πολιτικές διαδικασίες των καταλήψεων, π.χ. συνελεύσεις, συντονιστικά κατάληψης;
Κ.: Δεν υπήρχαν πολιτικές διαδικασίες γενικά. Στο συντονιστικό συμμετείχε όποιος ήθελε και γίνονταν συνήθως στο Πολυτεχνείο μετά την πορεία. Η λογική της παρουσίας αντιπροσώπων υπήρξε μόνο από την Πανσπουδαστίκη.
Θεωρείς ότι ήταν «φιλικές» για τον φοιτητή;
Κ.: Ναι.
Διασφαλίζανε τη δημοκρατία της κατάληψης;
Κ.: Διασφαλίζονταν δημοκρατικές διαδικασίες.
Ήταν γόνιμες και ουσιαστικές συζητήσεις;
Κ.: Δε γίνονταν γόνιμες και ουσιαστικές συζητήσεις. Επικρατούσε η γνωστή επιχειρηματολογία των παρατάξεων, όχι κάτι ιδιαίτερο ότι: «Εμείς είμαστε οι αγωνιστές και δε θέλουμε το νόμο-πλαίσιο.
Σε σχέση με το συντονιστικό τι έχεις να πεις;
Κ.: Ήταν λίγο κουραστικό. Ήταν πάρα πολλές ώρες.
Συμμετείχες σ’ αυτό;
Κ.: Συμμετείχα 2 φορές.
Ο κόσμος συμμετείχε σ΄ αυτό;
Κ.: Συμμετείχαν οι αριστερές παρατάξεις, η Πανσπουδαστική και μεμονωμένα άτομα. Μπορούμε να πούμε ότι υπήρχε ποικιλομορφία. Νομίζω ότι ο περισσότερος κόσμος που συμμετείχε ήταν οργανωμένος.
Λειτούργησε ουσιαστικά;
Κ.: Δεν έχω καλή εικόνα για το αν λειτούργησε ουσιαστικά, αλλά οι αποφάσεις παίρνονταν από αυτό και όποιος ήθελε μπορούσε να συμμετέχει. Θεωρώ ότι ήταν ουσιαστική η παρέμβαση του στο χώρο των κινητοποιήσεων, γιατί υπήρχε οργάνωση, παρόλο που ήταν κυρίως παρατάξεις.
Ποια ήταν για σένα η πιο σημαντική στιγμή του κινήματος των καταλήψεων;
Κ.: Υπήρξαν πολλές κορυφαίες στιγμές του κινήματος των καταλήψεων: 1) στην πρώτη πορεία του πρώτου γύρου που κατέβηκε πάρα πολύς κόσμος, έπαιξε μεγάλη καταστολή και απίστευτο ξύλο. Αναρωτιόσουν από που ήρθε όλος αυτός ο κόσμος. Ήταν η πορεία που πήγε στο υπουργείο Παιδείας. 2) ο κόσμος που εξακολούθησε να πηγαίνει και στις επόμενες πορείες κάθε βδομάδα. 3) Η πορεία που έγινε το Μάρτη την ημέρα που ψηφιζόταν ο νόμος-πλαίσιο, κι έγιναν οι συγκρούσεις στο Σύνταγμα οι πιο μαζικές. Κι έπειτα μαζευτήκαμε κόσμος έξω από τη Βουλή και μόλις φτάσαμε στον άγνωστο στρατιώτη μας βάρεσαν στο ψαχνό. Αν και είχε περάσει ο νόμος και το παιχνίδι είχε χαθεί έβλεπες ότι υπήρχε κόσμος που ήταν εκεί και το πάλευε.
Εκτός από τις πορείες/αποφάσεις των Γ.Σ., συμμετείχες σε κάτι άλλο σε όλη την διάρκεια τους;
Κ.: Όχι.
Σε κάποια άλλη ενέργεια της σχολής σου;
Κ.: Όχι. Δε συμμετείχα σε κάποια άλλη ενέργεια.
Μπήκαν τέτοια ζητήματα στις συνελεύσεις, π.χ. να κάνουμε και κάτι άλλο;
Κ.: Δεν έμπαιναν τέτοιου είδους ζητήματα στις συνελεύσεις. Υπήρχε μόνο το δίπτυχο «καταλήψεις-πορείες».
Έγινε κάτι; Πώς το κρίνεις;
Κ.: Είχε γίνει μόνο μια πορεία από την πλατεία Αττικής η οποία ήταν σημαντική ως κίνηση στην οποία είπαμε ότι θα συμμετείχε και η σχολή μου, αλλά δεν έγινε αυτό και άλλη σημαντική κίνηση στον ΟΤΕ που πήγαν κάποια άτομα και σταμάτησαν τη δουλειά. Επίσης, σημαντική ήταν μία πορεία που πήγε μέχρι τη ΓΣΕΕ γιατί δεν κήρυξε απεργία, η οποία δεν ήταν μαζική, αλλά ήταν καλή.
Πιστεύεις ότι τα ΜΜΕ βοήθησαν τον αγώνα;
Κ.: Όχι, το αντίθετο.
Τον έβλαψαν;
Κ.: Ναι.
Πώς έγινε αυτό;
Κ.: Όπως πάντα αναφέρονταν στους κουκουλοφόρους, ενώ υπήρχε 20.000 κόσμος. Οι απόψεις τους ήταν ενάντια στον αγώνα μας. Ακόμη κι όταν έβρισκαν κάποιον φοιτητή, τον «έπαιρναν αμπάριζα», σ' αυτό βέβαια βοήθησε και το ό,τι κι εμείς δεν είχαμε κατασταλαγμένες απόψεις, π.χ. ότι θα κινηθούμε μ' αυτό τον τρόπο. Ίσως και να βγήκε γενικά ένας λόγος «παλαιοαριστερός», μιλούσαμε μία γλώσσα άλλης εποχής, π.χ. του '70. Μείναμε σ' ένα ξερό λόγο π.χ. «όχι στο τάδε και στο δείνα», χωρίς να εξηγούμε το γιατί και χωρίς αντιπρόταση.
Οι γονείς σου και το κοντινό σου περιβάλλον ποια γνώμη είχαν για τις κινητοποιήσεις;
Κ.: Γενικά, οι γονείς/κοντινό περιβάλλον είχαν θετική γνώμη για τις κινητοποιήσεις, αλλά μας έβλεπαν σαν «ανθρωπάκους», δηλαδή ότι είμαστε φοιτητές και ως νέοι αγωνιζόμαστε. Η ευθύνη μας και πάλι είναι στο ό,τι δεν είχαμε κατασταλαγμένες απόψεις και δεν είπαμε κάτι πέρα από το «όχι». Αυτό, δυστυχώς συνέβη και δεν υπήρξε διαστρεβλωμένη παρουσίαση.
Πώς είδες τους καθηγητές σας σε σχέση με τις κινητοποιήσεις;
Κ.: Σε σχέση με τους καθηγητές υπήρχαν κάποιοι που ήταν λαϊκιστικά υπέρ στον αγώνα των φοιτητών, ενώ ίδιοι ήταν «λαμόγια» και υπήρχαν και κάποιοι που κατέβαιναν μαζί μας στο δρόμο. Εγώ πάντως, δεν συνάντησα κάποιον που να τον εκτιμώ. Γενικά, ήταν διαχωρισμένοι: υπέρ η κατά. Οι περισσότεροι ήταν άτομα του ΠΑΣΟΚ.
Θεωρείς ότι οι φοιτητές νίκησαν ή ότι έχασαν;
Κ.: Αφού ψηφίστηκε το νομοσχέδιο, αυτό που επικράτησε ήταν ότι δεν υπάρχουν λόγοι ν 'αγωνιστούμε άλλο, ούτε να παρθεί πίσω. Στις 8 του Μάρτη ήταν χαμένο το παιχνίδι. Γενικά, οι φοιτητές δεν έχασαν, αυτό που ζητούσαν όσον αφορά στην αναθεώρηση δεν έγινε, όσον αφορά στο νόμο-πλαίσιο έγινε. Είναι μία νίκη στο γεγονός ότι κατέβηκε τόσος κόσμος στο δρόμο και για τους φοιτητές και για την κοινωνία.
Αν νίκησαν ποια είναι η νίκη τους αν έχασαν που πιστεύεις ότι οφείλεται το συγκεκριμένο αποτέλεσμα.
Κ.: Δεν πιστεύω σε νίκες και ήττες. Βοήθησε αρκετά άτομα να σκεφτούν πολιτικά ενώ πριν δεν σκεφτόντουσαν. Γενικά, πουθενά δεν υπάρχουν ήττες.
Πώς επηρέασε η καταστολή το φοιτητικό κίνημά;
Κ.: Η καταστολή θεωρώ ότι έπαιξε θετικό ρόλο, γιατί προκάλεσε την αντίδραση του κόσμου παρόλο που μπορεί να φοβόταν.
Πώς προέκυψε η παύση των κινητοποιήσεων;
Κ.: Ότι δεν υπήρχε λόγος να αγωνιστείς. Έτσι, ξαφνικά.
Ποια η γνώμη σου για το γεγονός του καλοκαιριού;
Κ.: Ο δεύτερος κύκλος των κινητοποιήσεων ξεκίνησε καθυστερημένα, γιατί μεσολάβησαν το καλοκαίρι και η εξεταστική που δεν έπρεπε να χαθεί. Γενικά, ήταν περίεργο το ότι ήταν τόσο δυναμικός αν και μεσολάβησαν όλα αυτά.
Για ποιο λόγο θεωρείς ότι ξεκίνησε η δεύτερη φάση;
Κ.: Το ότι συνεχίστηκε σήμαινε ότι αναλαμβάνει κανείς τις ευθύνες του.
Ποιες διαφορές είχε η δεύτερη με την πρώτη φάση των κινητοποιήσεων;
Κ.: Ο δεύτερος κύκλος ήταν πιο δύσκολος από τον πρώτο και επικράτησε πιο ομαδικό-μαζικό κλίμα. Γενικά, όμως δεν υπήρχαν μεγάλες διαφορές.
Πιστεύεις ότι έχουν λήξει τα πράγματα, δηλαδή έχει περάσει αυτό που ήθελε η κυβέρνηση να περάσει;
Κ.: Η κυβέρνηση έχασε. Τουλάχιστον, η κυβέρνηση δεν πέρασε την αναθεώρηση. Δεν ξέρω αν θα ξαναπροσπαθήσει να την περάσει. Πριν από τις κινητοποιήσεις αυτές ένιωθε παντοδύναμη. Οι μόνες αντιδράσεις που υπήρξαν ήταν σε σχέση με τις υποκλοπές. Ο πρώτος λόγος που έπεσαν τα ποσοστά της ΝΔ ήταν η παιδεία. Έπειτα, προστέθηκαν τα ομόλογα και το κάψιμο της Πάρνηθας και άρχισε να ισοψηφεί με το ΠΑΣΟΚ, που δεν το περίμενε κανένας.
Πιστεύεις ότι σε άλλαξαν ως φοιτητή και ως άνθρωπο οι καταλήψεις;
Κ.: Δε θεωρώ ότι με άλλαξαν ως άνθρωπο οι κινητοποιήσεις αυτές (η φοιτητική-πανεπιστημιακή ζωή/καταλήψεις), ίσως επειδή από πριν είχα κατασταλαγμένες απόψεις.
Σε σχέση με το πώς βλέπεις τον αγώνα, την συμμετοχή στους αγώνες, τους συμφοιτητές σου, την πανεπιστημιακή ζωή;
Κ.: Γενικά, θεωρώ ότι αν θέλουμε ν' αλλάζουμε κάτι θα πρέπει να κάνουμε πιο μαζικούς αγώνες και να συνεργαζόμαστε και με άτομα που δεν ταιριάζουν οι απόψεις μας, ούτε στα βασικά. Δηλαδή, να μην κλεινόμαστε στο καβούκι μας και να θεωρούμε ότι μόνο εμείς έχουμε δίκιο.
Πώς σου φάνηκε η συνέντευξη;
Κ.: Ωραία!
Πώς σου φάνηκε το ερωτηματολόγιο;
Κ.: Καλές ερωτήσεις. Απ' ό,τι κατάλαβα οι ερωτήσεις δίνουν έμφαση στο πώς έγινε ο αγώνας. Είχα δυσκολία στις ερωτήσεις που αφορούσαν στα «γιατί», όπως σου έλεγα και πριν αυτό ήταν πρόβλημα για όλους, υστερούσαμε στην επιχειρηματολογία.
